Ο ορισμός της υποβάθμισης

Ο ορισμός της υποβάθμισης είναι η εξαφάνιση της ανθρωπιάς και της ανθρωπινότητας. Είναι εκεί που αντικαθίσταται ο άνθρωπος από μια αστυνομική ταυτότητα, ένα ΑΦΜ ή μια μονάδα στις λογής μετρήσεις και δημοσκοπήσεις. Είναι η ακροτελεύτια ανασκολόπιση όσων έχει επιτύχει η ανθρωπότητα, επειδή έτσι γουστάρει ο οποιοσδήποτε διευθυντής νοσοκομείου, γιατρός, φύλακας, αστυφύλακας, πολιτικός.

Είναι το τιμητικό ξήλωμα όσων κάνουν τον άνθρωπο να θαυμάζει ότι ψηλώνει μια σπιθαμή από τη ζωώδη προέλευσή τουεπειδή αισθάνθηκε ή –ακόμη πιο πολύ- επειδή έπραξε κάτι για τον άλλο. Για το συνάνθρωπό του ή για το περιβάλλον στο οποίο ζει ο ίδιος και τα άλλα πλάσματα. Ακόμη, για ένα ζώο, για ένα φυτό ή ένα δέντρο, μεγάλο ή μικρό, δεν έχει σημασία. Η ανθρωπιά είναι υπέρβαση του Εγώ και θυσία για την ομάδα, για τον Άλλο, για την αυριανή μέρα.
Στην ελλαδική πραγματικότητα, η υπέρβαση του εγώ, του «εαυτούλη μου» είναι μια ουτοπία, μια άχρηστη νουθεσία, ενίοτε ηθικολογία, κενή περιεχομένου. Ακόμη κι αν κινδυνεύουν ή χάνονται ανθρώπινες ζωές. Ποιός νοιάζεται; Μόνον κάποιοι λίγοι συγγενείς. Οι οικείοι. Πέραν τούτων; Ουδείς!
Την περασμένη εβδομάδα, μια γυναίκα διένυσε με τα πόδια απόσταση 6 χιλιομέτρων από το σπίτι της μέχρι κάποιο επαρχιακό νοσοκομείο. Δεν αισθανόταν πολύ καλά. Ήθελε να δει τι έχει. Την κράτησαν για εξετάσεις. Μέχρι την επόμενη ημέρα, δίχως κάποιο παθολογικό αίτιο, κι ενώ ήταν εν τέλει υγιής, έπαθε ουρολοίμωξη. Στη συνέχεια, οι –μαθητευόμενοι- ιατροί/μάγοι της έβαλαν λάθος ορό. Σε 2 ημέρες πέθανε. Έτσι απλά. Κάποιος έκανε λάθος. Είναι που «δεν έχουμε πολλά χρήματα ως χώρα και οι οροί είναι περιορισμένοι», είπαν. Α, την πρώτη μέρα της νοσηλείας της μια άγρια γάτα εισήλθε στο θάλαμο και κόντεψε να ξεσκίσει τους ασθενείς. Οι νοσοκόμες δικαιολογήθηκαν: «τί να κάνουμε; Δεν έχουμε πολύ προσωπικό, λόγω περικοπών»….
Ο διοικητής του νοσοκομείου απολύθηκε για άλλους λόγους. Δεν έχει σημασία. Αλλά το ολυμπιακών προδιαγραφών νοσοκομείο στέκει εκεί, υπερήφανο. Για άλλους λόγους. Που δεν έχουν σημασία…
Δικαιολογώ οιονδήποτε προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του και επειδή δεν έχει όλα τα μέσα ή το χρόνο ή τους συνεργάτες, το προσωπικό κλπ. γκρινιάζει, φωνάζει, διαμαρτύρεται, απεργεί. Δεν μπορώ να δεχθώ όμως ότι κάποιος πεθαίνει εξαιτίας του. Ότι κάποιο παιδί ή ενήλικας πεινάει εξαιτίας του. Δεν είναι δυνατόν να δεχθώ ότι ζούμε στον 21ο αιώνα και οι άνθρωποι πεθαίνουν στα νοσοκομεία από «λάθος ορό» ή ότι οι άνθρωποι τρώνε από τα σκουπίδια επειδή μπήκαμε στο ΔΝΤ με το ζόρι ή ..κατά λάθος. Γιατί αυτό έχει σημασία.
Οι κυβερνώντες, τα λογής φρούτα που πέρασαν από τα κεφάλια και τα σώματά μας τις τελευταίες δεκαετίες, φρόντισαν επιμελώς να μας εκμαυλίσουν, να δηώσουν, να εκμηδενίσουν την ανθρωπινότητά μας. Μας έκαναν σαν τα μούτρα τους. Επέδειξαν τόση προθυμία να πατάξουν τη φοροδιαφυγή, ώστε εφηύραν τα πλέον απίθανα σχετικά με αυτή συστήματα. Έδωσαν εκατομμύρια ζεστό χρήμα για να σχεδιάσουν ειδικά λογισμικά, να αυξήσουν τους φύλακες, να μας καταστήσουν λογιστές του εαυτού μας και ταυτόχρονα να μας εμφυτεύσουν το φόβο του παράνομου κλπ. Γιατί δεν επέδειξαν την ίδια προθυμία για να προμηθεύσουν κάθε κάτοικο αυτής της χώρας με μία ηλεκτρονική κάρτα που θα αντικαθιστούσε αυτά τα παμπάλαια και δυσλειτουργικά βιβλιάρια υγείας, με το πλήρες ιστορικό κάθε ασθενή; Γιατί δεν ταύτισαν το ανελέητο «κυνήγι αποδείξεων» με την «απόδειξη ευζωΐας» ή δεν ξέρω κι εγώ ποιο άλλο διαφημιστικό σποτ ή σύνθημα θα συνδεόταν με την αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων;
Πόσα χρήματα και πόσα projects χρειάζονται για να καταλάβουν και οι νυν κυβερνώντες ότι η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου ξεκινά από την ώρα που κάποιος πολιτικάντης αντί να σπρώξει με την αδιαφορία του το βουνό των προβλημάτων στο μέλλον, θα πρέπει να ανασκουμπωθεί και ξεκινώντας την προσπάθεια ο ίδιος να πει στους συνεργάτες του: «Βοηθήστε με να λύνουμε ένα πρόβλημα τη μέρα. Ένα!». Και θα δει πόσοι θα τρέξουν να τον συνδράμουν. Εκτός κι αν οι λεγόμενες «πολιτικές λύσεις» είναι πλέον συνώνυμες της αβελτηρίας και της αφερεγγυότητας.
Τότε ο ορισμός της υποβάθμισης ταυτίζεται με το λήμμα της «πολιτικής» και έχει ως συνώνυμο την απανθρωπιά και τη μισαλλοδοξία. Ξυπνήστε αγαπητοί μου, που εκλεχθήκατε για να κυβερνήσετε. Γιατί θα πρέπει να θυμηθείτε ότι πήρατε εντολή από πολίτες όχι μόνο για να δια-σώσετε τους οικονομικούς δείκτες, αλλά για να ξανα-δώσετε πίσω και τις συνθήκες διαβίωσης ανθρώπων. Κι αυτό πάει να πει: Ζωή και ομορφιά και χαμόγελο. Ή μήπως κάτι έχω καταλάβει λάθος;

Ο Χρήστος Κεχαγιάς είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου